Transcenderen is een ervaring waarbij de geest voorbij de fijnste impuls van een gedachte gaat en een toestand bereikt van volledige innerlijke stilte, een zuiver bewustzijn, zonder gedachten.
Het lijkt niet eenvoudig deze toestand te bereiken. Probeerde je ooit je geest in een toestand van volledige stilte te krijgen? Probeerde je ooit niet te denken? Hoe meer we dat proberen, hoe meer we de geest actief houden, hoe meer we hem weerhouden deze stilte te bereiken.
Dit is waar het fout liep met meditatie. De voorbije eeuwen gingen de echte, natuurlijke en moeiteloze methodes van meditatie verloren . Meditatie werd een vorm van controle over de geest, een manier om hem te dwingen stil te zijn. Dit druist volledig in tegen de natuur van de geest, die graag ronddwaalt van gedachte naar gedachte. Hierdoor werd mediteren moeilijk en onaangenaam om te doen. Het vereiste lange gedisciplineerde training en gaf niet de effecten die de oude geschriften beloofden.
De boodschap van Maharishi Mahesh Yogi is onderandere dat meditatie niet moeilijk is. Een correcte meditatietechniek maakt gebruik van de natuur van de geest, in plaats van er tegenin te gaan.
Transcenderen betekent “thuiskomen” voor de geest. Het is de fijnste ervaring die hij kan hebben, en hij wordt erdoor aangetrokken, als ijzer door een magneet. We moeten hem helemaal niet dwingen thuis te komen. De geest wil niets liever en weet instinctief perfect hoe daar te geraken. Het enige wat we moeten doen, is de juiste invalshoek nemen en dan de geest zijn eigen weg laten gaan. Maharishi structureerde de methode om dit natuurlijke en moeiteloze proces te activeren in zijn Transcendente Meditatie-techniek.
Als we meditatietechnieken beoefenen die een controle van de geest vereisen, kan het gebeuren dat de geest zo moe wordt van die begrenzingen die hem worden opgelegd, dat hij loslaat. Op dat ogenblik is het mogelijk te transcenderen. De geest is dan echter zo uitgeput van zijn gevecht tegen de controle dat de ervaring meestal niet helder is. Het is dus niet alleen efficiënter en aangenamer het natuurlijke proces van in het begin in gang te zetten, de resultaten zijn eveneens veel beter.