Er zijn talloze voorbeelden op deze site van hoe Maharishi’s Transcendente Meditatie techniek veranderingen kan teweegbrengen die alle verbeelding tarten. (zie kort overzicht van de meest spectaculaire effecten van TM). Het is dan ook moeilijk te begrijpen dat gewoon wat relaxatie zulke effecten kan teweegbrengen, temeer omdat andere meditatie of relaxatie technieken deze effecten helemaal niet blijken te hebben. Er moet dus iets meer zijn aan de ervaring van transcenderen dan gewone relaxatie.
Op deze pagina gaan we een theorie beschrijven die u niet moet aanvaarden, geloven of zelfs moet lezen om TM succesvol te beoefenen. TM is een techniek waarvan het succes losstaat van enige overtuiging. Onderstaande theorie is echter wel nodig om sommige van de meer spectaculaire effecten van TM te kunnen begrijpen, ondermeer de effecten op de hersenen en de maatschappij. Deze effecten zijn onmogelijk volgens ons huidig begrip van de realiteit, dus om ze te kunnen verklaren moeten we eerst ons begrip verruimen
TM is praktische een techniek om te ontdekken wat onze ware natuur is, en die te verlevendigen in ons dagelijks leven
Transcenderen = in contact met onze ware natuur, ons “ware zelf”
Wat is ons “ware zelf”? Wij zijn wij?
De meeste wetenschappers vandaag zullen hier wellicht een antwoord geven in de zin van: wij zijn het gevolg van allerlei processen in onze hersenen.
Net zoals in een computer miljoenen schakelingen in de processor chips allemaal samen een totaalervaring van de software creëren, zo creëren miljoenen elektrische en chemische processen in onze hersenen de totaalervaring van ons bewustzijn.
Wij zijn, met andere woorden, zeer gesofisticeerde robots, niets meer of niets minder.
De computer analogie klinkt logisch, omdat het perfect strookt met onze ervaring. We weten allemaal dat als we de computer in sleep mode zetten, dat de software stopt met werken. (slaap) Als de hardware van de computer niet optimaal werkt, heeft dit een duidelijke invloed heeft op de kwaliteit van de software (hersenschade). En als de hardware kapot gaat, dan is het “game over”(dood).
De medische wetenschap is de laatste jaren zover geëvolueerd in het verklaren hoe precieze functies van de hersenen precieze ervaringen teweegbrengen dat er maar 1 mogelijkheid lijkt: De hardware creëert de software.
Maar toch blijkt dit zuiver mechanische beeld niet helemaal te kloppen. Alles wat de wetenschap kan verklaren, kunnen ze ook nabootsen. En toch zijn er een heel aantal dingen die de robots die geproduceerd worden in onze fabrieken niet kunnen doen, en het zijn nu net die dingen die ons uniek menselijk maken, verschillend van machines: leven, denken, voelen, liefhebben, creëren. We zijn duidelijk gelinkt aan ons lichaam, maar we zijn toch meer dan zuiver wandelende machines.
Er is echter nog een andere manier om naar onszelf te kijken, een andere bril die we zouden kunnen opzetten, waardoor we de wereld, en onszelf opeens heel anders gaan zien. Deze bril is helemaal niet nieuw, ze is zo oud als de mensheid zelf, ze wordt beschreven in de texten van de oudste traditie ter wereld, de Vedische traditie waar ook de Transcendente Meditatie techniek vandaan komt.
Een moderne analogie om dit te beschrijven zou zijn om het menselijk zenuwstelsel niet te vergelijken met een computer, maar eerder met een radio.
Stel dat iemand niet weet hoe een radio werkt, wat ziet hij dan? Als men de radio afzet stopt de muziek met spelen. Als de hardware van de radio niet fatsoenlijk werkt, heeft dit een duidelijke invloed op de kwaliteit van de muizek, en als de hardware kapot gaat, dan is het gedaan met de muziek.
Iemand die niet beter weet zou ervan overtuigd zijn dat de muziek gecreëerd wordt door de radio zelf, net zoals de hardware van de computer de software genereert.
Maar uiteraard weten wij wel beter. Een radio is gewoon een complex toestel dat ons toelaat een lokale uitdrukking te geven aan een vibratie op een veld dat veel groter is dan de fysieke begrenzingen van het toestel zelf. En we weten ook dat ditzelfde veld veel verschillende soorten muziek tegelijkertijd kan voortbrengen, door op verschillende frequenties tegelijkertijd te vibreren. 97.5 FM: Klassiek – 101.3 FM: rock – 105.6 FM: dance enz.
Volgens deze analogie gaan we de relatie van geest en lichaam voorstellen. We zouden de geest kunnen vergelijken met een golf op de oceaan. Er is 1 oceaan die oprijst in verschillende golven tegelijkertijd. Elke golf is uniek, anders dan de andere golven, maar toch is het allemaal dezelfde oceaan. Elk lichaam is dan zoals een soort radiotoestel ingetuned op een specifieke frequentie zodat het een uitdrukking kan geven voor jouw unieke muziek.
We zien dat deze analogie de moderne wetenschap niet tegenspreekt. De muziek is nog steeds gelinkt aan het functioneren van de radio, maar het laat ons wel toe om een veel ruimer beeld te schetsen van onze ware natuur.
In essentie zouden wij volgens deze hypothese allemaal verbonden zijn met elkaar aan de bron van onze geest. De logische vraag is dan: waarom ervaren we dit dan niet? Het antwoord is, we ervaren het wel. Deze ervaring is hoe we 1 van onze typisch menselijke ervaringen kunnen verklaren. Wat is liefde? Liefde is een gevoel dat we ons verbonden voelen met iemand. Het enige probleem is dat we deze ervaring slechts op een beperkte manier kunnen ervaren, met een aantal mensen rondom ons, en zelfs met die mensen nog met ups and downs.
De reden hiervoor is dat we maar een beperkt gedeelte van ons geestelijk potentieel gebruiken. Het gedeelte dat onze psychologie beschrijft als de “bewuste geest” zou men kunnen vergelijken met alleen het topje van de golf. Al de rest zit verborgen in ons “onderbewustzijn”. Het is er wel, maar we kunnen het niet bewust ervaren. Aan zijn oorsprong gaat de golf over in de oceaan, dat niveau waar we allemaal met elkaar verbonden zijn, of wat Carl Jung het “collectieve onbewuste” noemde.
Waarom gebruiken we maar een klein deel van ons geestelijk potentieel? Omdat we vergeten zijn hoe we de geest kunnen trainen om meer te gebruiken.
Maar waarom kunnen we deze diepere niveaus van onze geest dan niet ervaren? Omdat we vergeten zijn hoe we de geest kunnen trainen om ze wel te ervaren. De geest werkt net zoals spieren, als we ze trainen, groeien ze, als we dit niet doen verslappen ze. Deze training voor de geest is wat Transcendente Meditatie is, wat het echt is.
Wat gebeurt er tijdens TM? We gaan op een volledig natuurlijke manier diepere stadia van gedachten ervaren, en de golf laten zakken in de oceaan, tot we het fijnste stadia van gedachten transcenderen (=overschrijden) en in een toestand van zuiver zijn komen. De golf verdwijnt in de oceaan en we hebben een bewuste ervaring van de oceaan zelf, een bewuste ervaring van onze ware onbegrensde natuur. Daarna komt de golf terug op, maar de kwaliteiten van onze ware natuur blijven iets of wat in de geest hangen. Er blijft een herinnering van deze ware natuur.
Hier kunnen we op een andere manier begrijpen waarom de ervaring van transcenderen alleen mogelijk is op een volledig natuurlijke en moeiteloze manier. Als we zelf moeite doen, zoals bij concentratie of visualisatie technieken, houden we de geest alleen actief. Zolang de geest actief is blijft de golf in zijn individuele vorm van de golf. Alleen bij volledige stilte, volledige inactiviteit, wordt de golf de oceaan. Dit is waarom het feit dat TM moeiteloos gaat niet zomaar iets is dat mooi meegenomen is, maar de essentie van echte meditatie is.
Hoe meer we transcenderen, hoe sterker die herinnering blijft hangen, en hoe meer onze ware natuur ook merkbaar wordt in ons alledaags handelen. Alle spectaculaire verbeteringen die men met TM gemerkt heeft op zowat alle gebieden van het leven, zijn hier een gevolg van. Dit is het verschil tussen gewone relaxatie en echt transcenderen.
Kwaliteiten van de oceaan: eenheid
Men kan de kwaliteiten van de oceaan, dit veld van bewustzijn aan de bron van het leven, op verschillende manieren beschrijven, maar uiteindelijk komen ze allemaal neer op dezelfde kwaliteit, namelijk eenheid.
In de New Age literatuur is het tegenwoordig zeer populair om te spreken over concepten dat wij allen met elkaar verbonden zijn, maar wat zeer weinig mensen beseffen is dat eenheid vandaag een veel meer wetenschappelijke realiteit aan het worden is. De laatste ontdekkingen in de fysica duiden op een realiteit van een universeel veld van bewustzijn dat aan de basis ligt van onze volledige materiële universum. zie eenheid, een wetenschappelijke realiteit?
Door deze kwaliteiten van eenheid individueel te gaan analyseren krijgen we niet alleen een veel duidelijker beeld waarom Transcendente Meditatie zo’n uitzonderlijke effecten heeft, maar kunnen we ook onze eigen menselijkheid veel beter gaan begrijpen.
Eenheid = Leven: creativiteit, intelligentie, zelfbewustzijn
De laatste ontdekkingen in de fysica tonen een wereldbeeld waar leven niet iets is dat hier en daar rondwandelt in een voor de rest dood materieel universum, maar dat leven iets universeel is, een universeel veld van bewustzijn. Menselijk leven ontstaat omdat het menselijk lichaam functioneert zoals een radio, en het een individuele uitdrukking kan geven aan dit veld.
Door te transcenderen komen we terug in contact met de bron van het leven. TM beoefenaars voelen zich levendiger, gezonder, ze krijgen meer zelfbewustzijn, (zie transcenderen = jezelf zijn) en intelligentie en creativiteit stijgen.
Eenheid = zuivere positiviteit : Groei, evolutie, geluk, vrede
In ons dagdagelijkse leven spreken we van tegenstellingen, alles is relatief: warm-koud, licht-donker, liefde-haat, positief-negatief, ups en downs. Op het niveau van eenheid verdwijnen die tegenstellingen en blijft er maar 1 kwaliteit meer over, zuivere positiviteit. Deze kwaliteit zien we in de natuur door het feit dat alles altijd groeit en evolueert, naar een betere toestand. We merken deze kwaliteit in onszelf als we ons gelukkig voelen. Geluk is een uitdrukking van onze ware natuur. Eenheid is ook gelinkt aan vrede. Als alle tegenstellingen verdwijnen, verdwijnen ook alle conflicten, dan kan er alleen maar vrede overblijven.
Het eerste wat TM beoefenaars meestal ervaren is een diepe toestand van innerlijke vrede en geluk. Dit kan men objectief meten door het feit dat er meer serotonine, het gelukshormoon, wordt geproduceerd in de hersenen tijdens TM beoefening. Op lange termijn blijft deze toestand van innerlijk geluk en vrede ook buiten de meditatie aanwezig, als de hersenen zich gaan habitueren aan deze nieuwe ervaring.
“Vecht niet tegen de duisternis, doe gewoon het licht aan” Maharishi
Door positiviteit in ons bewustzijn te gaan verlevendigen verdwijnt ook negativiteit. Stress verdwijnt, negatieve gedachten, depressies, angst verdwijnen, net zoals duisternis automatisch verdwijnt van zodra men het licht aandoet.
Eenheid = verbondenheid: liefde
Liefde is verbondenheid. Op het oppervlakkige niveau van het dagelijkse leven voelen we onze verbondenheid slechts in beperkte mate, met een selecte groep mensen, onze partners, familie, vrienden enz. Aan de bron van onze geest, de oceaan, zijn we echter met alles en iedereen verbonden. Soms ervaren wij dit. Als we geld opsturen naar mensen aan de andere kant van de wereld om ze te helpen na een natuurramp, bijvoorbeeld. Dit zijn mensen die wij nog nooit ontmoet hebben, waar we geen enkel fysiek contact mee hebben. En toch voelen wij ons ermee verbonden, toch willen we helpen. Omdat we er ook mee verbonden zijn.
TM beoefenaars die deze realiteit regelmatig gaan ervaren voelen deze kwaliteiten groeien. Ze gaan spontaan meer liefdevol zijn in hun relaties, hun medemensen beter behandelen, zich meer verbonden voelen met de natuur en dergelijke. Dit kan ook objectief bevestigd worden. Men heeft ontdekt dat ethisch denken (hoezeer men spontaan de juiste dingen gaat doen voor zijn medemensen) rechtstreeks gecorreleerd is met EEG coherentie in de frontale cortex van de hersenen, en dat deze EEG coherentie sterk stijgt tijdens TM beoefening. Dit is waarom TM zo uitzonderlijk effectief blijkt te zijn bij gevangenisrehabilitatie.
EEG coherentie zelf is een mate om te meten hoezeer verschillende gedeeltes van de hersenen als 1 geheel werken. Men kan in real time meten tijdens TM beoefening dat als men die realiteit waar alles met elkaar verbonden is rechtstreeks gaat ervaren door te transcenderen, dit een meetbaar effect heeft op de hersenen, EEG coherentie stijgt. EEG coherentie is niet alleen gelinkt aan ethisch denken maar ook aan IQ, creativiteit, emotionele stabiliteit enz. (zie ontwikkeling hersenpotentieel)
Eenheid = Alwetendheid
Op het niveau van het alledaagse leven hebben we alleen kennis van wat er onmiddellijk in onze omgeving gebeurt, dingen die we kunnen waarnemen via onze zintuigen. Op het niveau van de oceaan spreken we van een realiteit waar alles met elkaar verbonden is, en waar ook alle informatie over alles aanwezig is. De meeste mensen voelen wel aan dat ze in hun onderbewustzijn veel meer weten dan alleen in hun bewuste geest. Soms bereiken impulsen van dat niveau ook onze bewuste geest, we spreken dan van intuïtie, een buikgevoel dat we meer weten dan wat alleen ons intellect ons kan vertellen. Sommige mensen hebben hier meer talent voor dan anderen, net zoals sommigen meer talent hebben voor sport of piano spelen. Men noemt deze weleens helderzienden. Iedereen heeft echter de mogelijkheid.
TM beoefenaars ervaren niet alleen dat intuïtie verbeterd, maar dat ze zelfs spontaan meer de juiste gedachte op het juiste moment krijgen, alsof er een super computer is die op voorhand alle mogelijke uitkomsten van alle mogelijke gedachten kan berekenen en dan, volgens zijn zuiver positieve aard, die gedachte gaat creëren die het meest positieve effect heeft, voor zowel de persoon zelf als de omgeving.
Een mooi voorbeeld van hoe spontaan de juiste gedachten komen zijn de studenten van de Maharishi School of the Age of Enlightenment in de verenigde staten. Dit is een kleine school in Iowa, waar kinderen hun ganse lagere en middelbare school Transcendente Meditatie beoefenen. Deze studenten hebben al 4 keer de wereldkampioenschappen in Destination Imagination’s creative problem solving competities gewonnen (een series van competities waar elk jaar meer dan 100.000 van de meest creatieve kinderen ter wereld aan deelnemen). Er is geen enkele andere school ter wereld die hun dit nadoet. Ze hebben gewoon perfect de juiste creatieve oplossing op het juiste moment. Dit is waarom steeds meer regeringen nu TM in het onderwijs ondersteunen.
Eenheid = Oneindig organiserend vermogen
Op het niveau van de oceaan wordt alles gecreëerd vanuit de oceaan zelf. Op dit niveau spreekt men van almachtigheid, of een oneindig organiserend vermogen. Mensen hebben ook een vermogen om te creëren, en niet alleen met hun handen, maar zelfs op het niveau van hun eigen bewustzijn. In de New Age literatuur spreekt men tegenwoordig veel van positief denken, visualisaties of affirmaties. Als men zijn aandacht gaat zetten op positieve gebeurtenissen, gaan we merken dat de omgeving rondom ons effectief meer positief, ondersteunend wordt, zo luidt de theorie.
In praktijk werkt dit voor sommige mensen, maar voor de meesten duurt het lang voor men een echt effect merkt, omdat wij een invloed proberen te creëren vanuit ons meest oppervlakkige gedeelte van onze bewuste geest.
Dit is een beetje zoals een steen in het meer gooien vanop grote afstand. Je kan slechts een klein steentje gooien, en de golven die je kan creëren zijn niet echt groot, nauwelijks merkbaar. Door TM beoefening gaan we een steeds groter gedeelte van ons geestelijk potentieel leren in gebruik te nemen, en is het alsof we steeds dichterbij het meer komen. Nu kunnen we een veel grotere steen gooien, en zal het effect veel sterker zijn.
TM beoefenaars merken op termijn dat ze niet alleen spontaan de juiste gedachten krijgen, maar dat ze ook veel meer ondersteuning krijgen van hun omgeving voor een succesvolle uitkomst van de gedachte. In religieuze termen zou men zeggen dat het is alsof de “wil van God” hun gedachte ondersteunt, en alles zo organiseert om de gedachte of wens in vervulling te brengen. Dit is waarom TM beoefenaars over het algemeen meer succes hebben, zowel in hun persoonlijk als hun professioneel leven.
Studies in Noorwegen hebben bijvoorbeeld gemerkt dat het verschil tussen mensen die uitzonderlijk succesvol zijn en gewone mensen, rechtstreeks gelinkt is aan hoe coherent de hersenen werken als een geheel (een manier om objectief te meten hoezeer transcendent bewustzijn geïntegreerd is in het dagelijkse leven). Het verschil tussen zowel gewone managers en top managers en gewone atleten en atleten van wereldklasse, blijkt in de hersenen te zitten. (zie ontwikkeling hersenpotentieel)
Eenheid = Onoverwinnelijkheid
Transcenderen heeft een effect op alle gebieden van het leven, en allemaal tegelijkertijd, omdat het ons in contact brengt met de bron van alle leven. Dit is bevestigd door de meer dan 600 onderzoeken en 350 publicaties die er rond TM gebeurd zijn. Maar al deze verbeteringen zijn op zich slechts neveneffecten van een totale nieuwe toestand die groeit in het bewustzijn, een toestand die Maharishi graag omschreef met het woord “onoverwinnelijkheid”. In die toestand hebben we een onoverwinnelijke innerlijke vrede en geluk, niets of niemand kan het nog verstoren. In die toestand hebben we een onoverwinnelijk zelfbewustzijn, we blijven altijd onszelf, wat er ook gebeurt. In die toestand hebben we een onoverwinnelijk creatief potentieel. Geen enkel probleem waar we geen creatieve oplossing voor kunnen vinden (een beetje zoals de studenten van de Maharishi school, ze zijn nog niet volledig onoverwinnelijk, ze hebben nog niet elk wereldkampioenschap gewonnen, maar toch al meer dan eenderwelke andere school ter wereld). In die toestand voelen we onoverwinnelijke verbondenheid, een liefde voor de medemens die door niets of niemand kan overschaduwd worden.
De boodschap die Maharishi vanaf het begin heeft gebracht was dat deze toestand ervaren het geboorterecht van iedereen is. Dit is het echte leven. We moeten alleen terug leren hoe we terug in contact kunnen komen met de bron ervan.
“I call my method meditation, but it is, in fact, a technique of self-exploration; it enables a man to dive into the innermost reaches of his being, in which dwell the essence of life and the source of all wisdom, all creativity, all peace, and all happiness…The word meditation is not new, nor are the benefits of meditation new…But for centuries the technique of meditation of this kind has been forgotten. This is why man suffers, or seems to suffer.”
Maharishi Mahesh Yogi